نکته ی ادبی درس دوم
پارسی راهنمایی

 

تلميح                                                                                                            

در لغت به معنای«به گوشه­ي چشم نگاه کردن». شاعر يا نويسنده گاهي براي زيباتر ساختن سخن و تأثيرگذاري بيش­ترِ آن، به اشاره و غيرِ مستقيم از آيات، روايات، احاديث، داستان­ها و روي­دادهاي مهمّ تاريخي و ... استفاده مي­کند

به اين شيوه­ي بهره­گيري از کلام، «تلميح» مي­گويند.

کتاب درسي:

نه محقّق بُود نه دانشمند

چارپايي بر او کتابي چند                                             «سعدي»

تلميح به آيه­ي 5 سوره­ي جمعه«مثلُ­الّذين حملوا التّوراتَ ثمَّ لَم يحملوها کمثلِ الحمارِ يحملُ الاسفار»حال کساني که عمل کردن به تورات بر دوش آن­هاست ولي به آن عمل نمي­کنند، مثل خري است که چند کتاب بر دوش خود حمل مي­کند(بدون آن­که از آن­ها باخبر باشد).

**

ذات او دروازه­ي شهر علوم

زيرِ فرمانش حجاز و چين و روم

*

که من شهرِ علمم عليّ­ام در است

درست اين سخن گفتِ پيغمبر است                              «فردوسي»

خود ارزيابي

در بيت­هاي زير آرايه­­ي تلميح را مشخّص کنيد:

خليل آتشين سخن! تبر به دوشِ بت­شکن!

خداي ما دوباره سنگ و چوب شد، نيامدي!

**

«سياوش»­وار بيرون آمدم از امتحان، گرچه

دلِ «سودابه»­سانت هرچه آتش بود، با خود داشت                      «محمّدعلي بهمني»

**

عشق با دشوار ورزيدن خوش است

چون خليل از شعله گل چيدن خوش است

**

افتد اگر گذارِ خليل اندر آن مقام

قربان کند دوباره پسر در مناي توس

**

من از کدامين رُستمت تاوان بگيرم؟

اي قلبِ خنجر خورده، سهرابي­ترينم!                                    «نادر بختياري»

**

دوباره پلکِ دلم مي­پد، نشانه­ي چيست؟

شنيده­ام که مي­آيد کسي به مهماني                                    «قيصر امين­پور»

**

من از اين سمت مي­بينم سواري را و اسبي را

افق­ها سبز در سبزند و او فانوس در دست است

 



AxGiG,عکس گیگ پایگاه آپلود عکس ویژه وبلاگنویسان
نوشته شده در تاريخ پنج شنبه 12 آبان 1390برچسب:, توسط گروه وبلاگ نویسی دوم راهنمایی |